Loa là thiết bị rất quan trọng trong bộ dàn âm thanh. Trên thị trường có rất nhiều hãng sản xuất loa nổi tiếng như: BMB, JBL, Bose, Dam, Yamaha….hàng năm các hãng này thường tung ra thị trường các dòng loa mới và trở thành sản phẩm hot của năm nhờ công nghệ tiến tiến và thiết kế sang trọng hiện đại. DX Audio là đại lý chính thức tại Việt Nam của các hãng loa đình đám này và chúng tôi xin giới thiệu cấu tạo cơ bản của một chiếc loa để các bạn yêu thích thiết bị âm thanh tham khảo:
Thường sẽ có 6 bộ phận cơ bản để tạo nên một chiếc loa
Driver (củ loa)
Củ loa là bộ phận quan trọng nhất của chiếc loa có nhiệm vụ chuyển đổi từ tín hiệu điện sang tín hiệu cơ rồi nhờ màng bức xạ thay đổi áp suất không khí tạo ra âm thanh. Củ loa có bao gồm: Frame (khung sườn loa), Surround, edge (viền nhún), Spider, Damper (màng nhện), Magnet (nam châm), Cuộn dây động (Voice coil), Dây quấn, màng loa. Số lượng củ loa sẽ theo nguyên tắc loa 2 đường tiếng có 1 củ loa và loa 3 đường tiếng sẽ có 3 củ loa.
Lỗ dội âm (Bass reflex)
Có nhiệm vụ khắc phục vấn đề “thắt cổ chai” của thùng loa, bộ phận này thường được bố trí 1 hoặc 2 lỗ ở phía trước hay phía sau của loa. Lỗ dội âm sẽ tái hiện âm thanh bằng cách khuếch đại tần số thấp.
Thùng loa
Thường được làm bằng gỗ hay hợp kim cao cấp dành cho chế tạo loa. Đây cũng là một yếu tố quyết định chất lượng âm thanh phát ra của loa nhờ vào chất liệu làm nên thùng loa, diện tích của thùng loa và độ dày của vật liệu. Loa cao cấp, loa công suất cao thường được làm từ gỗ với diện thùng loa lớn và dày.
Giắc nối dây
Giắc nối dây thường dùng cho các dòng loa line cao cấp thể hiện đẳng cấp của loa. Đẳng cấp nhất hiện nay là các kiểu đầu bi-wire hay thậm chí mà tri-wire.
Mạch phân tần
Bộ phận này có nhiệm vụ tách các dãi âm thành nhiều tần số từ âm thấp là âm bass đến âm cao là tweeter, bộ phận này hoạt động nhờ vào điện trở, tụ điện, cuộn dây. Bộ phần này phục vụ cho nhiều loại loa khác nhau, ngoài việc phân các dải âm nó còn có nhiệm vụ bảo vệ loa.
Phụ kiện
Tùy vào loại loa và kiểu dáng mà nhà sản xuất sẽ sản xuất các phụ kiện đi kèm phù hợp như: giá đỡ treo tường, chân đế, dây loa…
Có nhiều cách phân loại loa vì dựa theo các tiêu chí khác nhau, chúng tôi dựa vào công dụng và công suất của loa để chia ra các loại loa như sau:
Loa karaoke thường chia ra hai loại loa karaoke kinh doanh và loa karaoke cho dàn âm thanh phục vụ cho gia đình. Thường loa sẽ tập trung vào mid-range để đáp ứng nhu cầu về âm thanh trong sáng, mượt mà và hoạt động với công suất lớn, khả năng đột biến nhanh. Chất âm đáp ứng được dải cao dải trầm tùy theo yêu cầu của người hát. Thiết kế của loa là nằm ngang hay treo tường khác với loa dùng nghe nhạc xem phim thường sẽ dáng dọc được đặt trên kệ.
Loa siêu trầm, loa sub
Là loa có chức năng thể hiện âm trầm thấp nhất với tốc độ chậm mà không có loại loa nào thay thế được. Nhờ vào loa này mà tái hiện được hết cái dải âm cho chất lượng âm thanh tuyệt vời nhất mà loa bass cũng không tái hiện được. Phù hợp cho dàn karaoke hay dàn âm thanh xem phim. Vị trí lắp đặt của loa sup siêu trầm là gần nhất với người nghe để âm thanh đến trực tiếp tai người nghe mà không bị phản xạ của tiếng bass từ loa khác trong dàn âm thanh.
Được sử dùng cho dàn âm thanh chuyên nghiệp ngoài trời hoặc sân khấu với công suất lớn. Dàn loa luôn có thiết kế hiện đại thể hiện sự hoành tráng có dàn âm thanh. Tính tùy chỉnh tiện dụng của loa line array được đánh giá cao nhờ vào việc đơn giản hóa hệ thống dây dẫn và tích hợp sẵn hệ thống mạch phân tần crossover. Loa array thường được ghép vào nhau tạo thành một chiếc loa công suất cực lớn và có thể định hướng theo bất kỳ hướng nào.
Là loa được gắn lên trần ốp trần và thường được thiết kế là hình tròn đảm bảo thẩm mỹ cao và sang trọng. Loa được dùng cho dàn âm thanh quán café, âm thanh phòng trà hoặc dàn âm thanh thông báo, âm thanh bệnh viện hay âm thanh khách sạn. Thường loa này có công suất vừa phải giá thành hợp lý, khung loa được làm từ hợp kim vững chắc giúp loa cố định chắc trên trần nhà.
Loa nghe nhạc là loa đáp ứng được 3 dải âm treble, mid, bass với sự tinh tế nhất và sử dụng mô hình âm thanh 2.0 hoặc 2.1. Thường công suấ sẽ là vừa phải và có các loại loa như: loa đúng, loa bookshelf, loa Soundbar, loa treo tường….
Loa xem phim là dòng loa phục vụ chuyên cho việc xem phim và để có một dàn loa xem phim hay thường nên đầu tư 1 loa trung tâm, loa phía trước. loa phía sau và loa siêu trầm. Thường loa siêu trầm không được chú trọng trong dàn âm thanh xem phim nhưng thiếu loa này là một thiếu xót lớn vì khả năng tái hiện những nốt trầm cực thấp mà không loài loa nào làm được đặc biệt là khi xem nhưng đoạn kịch tính nhất.
DX Audio mong bài viết này sẽ giúp ích cho bạn một số kiến thức cơ bản về loa và giúp ích cho bạn trong việc ra quyết định lựa chọn bộ dàn phù hợp với nhu cầu và ngân sách của bạn.